Na tle ulgi na nowe technologie może pojawić się kilka wątpliwości, dotyczących zakresu i rozumienia pojęć, które są kluczowe dla wskazania praw i obowiązków podatnika. Z jakimi problemami mogą się spotkać podatnicy, którzy zamierzają skorzystać z tej ulgi?

MAREK KOLIBSKI
doradca podatkowy, kancelaria Ożóg i Wspólnicy
Ustawa o CIT definiuje nowe technologie jako wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności są to wyniki badań i prac rozwojowych. W innych miejscach w ustawie o CIT ustawodawca nie posługuje się pojęciem wiedzy technologicznej. Jest za to mowa o wiedzy, a osobno o technologii. Z jednej strony ustawa o CIT do wartości niematerialnych i prawnych zalicza know-how, przez który należy rozumieć wartość stanowiącą równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej. Z drugiej strony ustawa o CIT pozwala zaliczyć bezpośrednio do kosztów podatkowych poniesione koszty prac rozwojowych w roku podatkowym, w którym zostały zakończone, o ile nie mogą być uznane za podlegające amortyzacji wartości niematerialne i prawne. Wartościami niematerialnymi i prawnymi są tylko koszty prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym, który może być wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej podatnika, o ile: a) produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, b) techniczna przydatność produktu lub technologii została przez podatnika odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie podatnik podjął decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii, c) z dokumentacji dotyczącej prac rozwojowych wynika, że koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii.
Skoro ustawa o CIT definiuje nowe technologie jako wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych, a w szczególności są to wyniki badań i prac rozwojowych - to powstaje pytanie, o jakich wartościach niematerialnych i prawnych jest tu mowa. Wartości te powinny być pojęciem szerszym od wyników badań i prac rozwojowych. Jeśli w tym przepisie mowa jest o wartościach niematerialnych i prawnych, jako tych wartościach, które zgodnie z art. 16b ustawy CIT stanowią przedmiot amortyzacji, to przez wiedzę technologiczną należałoby rozumieć m.in. licencje, prawa przewidziane w ustawie o własności przemysłowej oraz know-how.
Niezależna od podatnika jednostka naukowa powinna potwierdzić dwie rzeczy: czy wiedza technologiczna umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów lub usług oraz wiedza ta nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ostatnich pięć lat. Wydaje się, że taka jednostka może być zależna od spółki matki podatnika lub spółki siostry. Istotne jest to, że dla skorzystania z omawianej ulgi nie jest konieczne nabycie (przeniesienie) praw do nowych technologii. Wystarczy, że podatnik zawrze umowę o korzystanie z nowych technologii. Forma prawna takiego korzystania może być dowolna, skoro ustawa o CIT nie zawiera w tym względzie dodatkowych warunków. Na koniec wskazać należy, iż wniesienie jako aport przedsiębiorstwa wraz z wiedzą technologiczną pozbawi podatnika prawa do odliczenia. Prawo to przejdzie na następcę prawnego w razie przekształcenia, podziału lub łączenia dokonanego na podstawie kodeksu spółek handlowych.
(AT)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 18b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).