Czy osoba prowadząca działalność gospodarczą (np. Jan Kowalski Konsulting) może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów fakturę wystawioną na osobę fizyczną (np. Jan Kowalski), a nie na osobę prowadzącą działalność gospodarczą (Jan Kowalski Konsulting + NIP)?

MIKOŁAJ WOŹNIAK
doradca podatkowy, Pricewaterhouse-Coopers
Tak
W przypadku posiadania innych dokumentów (np. umowy, zamówienia), które potwierdzają związek danego wydatku z przychodami firmy Jan Kowalski Konsulting, sam fakt wystawienia faktury na nazwisko Jan Kowalski nie wyłącza wydatku z kosztów podatkowych.
Zarówno ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, jak i ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych jako warunek zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów podaje związek danego wydatku z przychodami lub fakt, iż dane wydatki są poniesione w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Konkretny wydatek nie może być także specyficznie wymieniony we wspomnianych ustawach jako niestanowiący kosztu podatkowego.
Podatnik powinien być w stanie dowieść, że konkretny wydatek spełnia wskazane powyżej przesłanki uznania go za koszt podatkowy. W tym miejscu dochodzimy do podniesionego przez czytelnika problemu. Czy faktura wystawiona na Jana Kowalskiego i zawierająca jego numer NIP potwierdza związek danego wydatku z przychodami Jan Kowalski Konsulting.
Posiadanie wyłącznie takiej faktury może nie być wystarczające dla uznania, iż dany wydatek może stanowić koszt uzyskania przychodów. Niemniej, w przypadku posiadania innych dokumentów (np. umowa, zamówienie), które potwierdzają związek danego wydatku z przychodami Jan Kowalski Konsulting, sam fakt, iż faktura została (przez pomyłkę) wystawiona na Jana Kowalskiego nie powinien uniemożliwiać potraktowania danego wydatku jako kosztu podatkowego. Podobne stanowisko jest prezentowane w orzecznictwie. I tak Naczelny Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 1 lutego 2000 r. (sygn. akt I SA/Po 135/99, niepublikowany) stwierdził, że wystawienie wadliwego dowodu księgowego nie niweczy samego faktu poniesienia wydatku, jeżeli służył osiągnięciu przychodów, a podatnik wykazuje innymi dowodami zaistnienie zdarzenia gospodarczego uzasadniającego ten wydatek. Podobne stanowisko zaprezentował Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 6 kwietnia 2000 r. (sygn. akt III SA 672/99, publikowany w ONSA 2001/3/110) twierdząc, że wydatki faktycznie poczynione, a jedynie wadliwie czy też w sposób niepełny udokumentowane, nie mogą być z tego powodu w całości pominięte przy określaniu podstawy opodatkowania.
Należy pamiętać, iż taki brak formalizmu w kwestii dokumentowania wydatków nie dotyczy prawa do odliczenia VAT naliczonego. Tym samym należałoby skorygować fakturę podającą nieprawidłowe dane. Można to zrobić za pomocą faktury korygującej wystawionej przez sprzedawcę, ale w przypadku pomyłki dotyczącej nazwy nabywcy możliwe jest także jej skorygowanie notą korygującą wystawioną przez nabywcę.
Dodajmy, iż taka korekta potwierdzałaby także, iż faktura została wystawiona na osobę fizyczną przez pomyłkę, a w rzeczywistości dotyczyła wydatków związanych z działalnością firmy Jan Kowalski Konsulting. Będzie to stanowiło dodatkowy argument także na potrzeby podatku dochodowego.
(EW)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■ Art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).