Jak rozliczyć wynajem apartamentu za granicą
Czy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być rolnikiem ryczałtowym
Kiedy można odliczyć VAT z wystawionej przez hotel faktury
W jakiej wysokości należy pobrać podatek z tytułu wypłat dokonywanych sędziom sportowym
Osoba fizyczna (czynny podatnik VAT, podatkowa księga przychodów i rozchodów) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu lokali. Podatnik ten kupił apartament w Hiszpanii, który wynajął hiszpańskiej firmie do podnajmu turystom. Jakie obowiązki w zakresie VAT ciążą na podatniku? Czy musi rozliczać się jako podatnik VAT UE i składać informacje podsumowujące VAT-UE? W jakim państwie powinien rozliczać podatek od przychodu z wynajmu tego apartamentu?
Obowiązek rejestracji VAT UE ciąży m.in. na podatnikach świadczących usługi, do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. Wskazany przepis nakłada zaś obowiązek składania informacji podsumowujących o usługach, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0 proc., dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca.
Mając to na uwadze, należy stwierdzić, że miejsce świadczenia usług wynajmu nieruchomości ustala się na podstawie art. 28e ustawy o VAT. Nie są to zatem usługi, do których stosuje się art. 28b ustawy o VAT. W konsekwencji z tytułu świadczenia wskazanych usług wynajmu apartamentu w Hiszpanii podatnik nie musi rejestrować się jako podatnik VAT UE, jak również nie ma obowiązku składania informacji podsumowujących VAT-UE.
Jednocześnie na podstawie wskazanego art. 28e ustawy o VAT miejsce świadczenia usług wynajmu wskazanego mieszkania znajduje się w Hiszpanii. W konsekwencji świadczenie tych usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce (lecz w Hiszpanii na zasadach określonych hiszpańskimi przepisami, przy czym najprawdopodobniej podatnikiem z tytułu świadczenia tych usług będzie hiszpańska firma, której apartament został wynajęty). Mimo to świadczenie tych usług podatnik powinien:
1) dokumentować polskimi fakturami bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku (zob. art. 106a pkt 2 lit. a w zw. z art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT) oraz wyrazami „odwrotne obciążenie” (zob. art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT),
2) wykazywać w poz. 11 deklaracji VAT-7/VAT-7K (chyba że zarejestruje się w Hiszpanii jako podatnik VAT; wówczas nie będzie to konieczne).
Podatek dochodowy z tytułu wynajmu przedmiotowego mieszkania podatnik powinien rozliczać przede wszystkim w Hiszpanii (na zasadach określonych hiszpańskimi przepisami). Przychody te podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym również w Polsce, lecz na mocy polsko-hiszpańskiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania są w Polsce zwolnione od podatku dochodowego (zob. art. 23 ust. 1 lit. a tej umowy). Zastrzec jednak należy, że wynikająca ze wskazanego przepisu metoda unikania podwójnego opodatkowaniu to metoda wyłączenia z progresją. W konsekwencji jeżeli podatnik opłaca podatek dochodowy od dochodów z działalności gospodarczej na zasadach ogólnych według skali podatkowej, to dochody z wynajmu zagranicznego apartamentu musi uwzględniać przy ustalaniu stawek podatku dochodowego właściwych dla pozostałych dochodów z działalności gospodarczej (zob. art. 27 ust. 8 ustawy o PIT).
Podstawa prawna
Art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 28e, art. 106a pkt 2 lit. a oraz art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
Art. 23 ust. 1 lit. a umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Hiszpanii o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Madrycie dnia 15 listopada 1979 r. (Dz.U. z 1982 r. nr 17, poz. 127).
Art. 27 ust. 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.).
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT zwalnia się z VAT dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego. Ponadto art. 115‒118 ustawy o VAT określają szczególną procedurę opodatkowania dotyczącą rolników ryczałtowych. Czy rolnikiem ryczałtowym może być spółka z o.o.?
Definicję rolnika ryczałtowego zawiera art. 2 pkt 19 ustawy o VAT. Zgodnie z nią przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych. W świetle tej definicji rolnikami ryczałtowymi mogą być również podmioty inne niż osoby fizyczne (np. spółki cywilne – zob. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 marca 2015 r., nr ITPP1/4512-10/15/BK).
Nie dotyczy to jednak spółek z o.o. Są one bowiem osobami prawnymi, te zaś są na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości obowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Powoduje to, że spółki z o.o. nie mogą mieć statusu rolnika ryczałtowego.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 19 oraz art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
Art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 395 ze zm.).
Firma otrzymała od hotelu fakturę za wyjazd integracyjny, na której wyszczególniono w osobnych pozycjach usługi: hotelową, gastronomiczną, konferencyjną. Czy podatnik może odliczyć VAT, skoro jest to usługa kompleksowa dotycząca wyjazdu integracyjnego, ale rozbita na osobne pozycje?
Hotele bardzo często sprzedają usługi w pakietach, tj. usługi hotelowe wraz z towarzyszącymi im świadczeniami dodatkowymi, np. z wyżywieniem, możliwością korzystania z hotelowego basenu czy parkingu. Sądy administracyjne jednolicie orzekają, że w przypadkach takich rozdzielenie poszczególnych usług (usługi hotelowej oraz usług dodatkowych) co do zasady nie ma charakteru sztucznego, a w konsekwencji poszczególne usługi podlegają odrębnemu opodatkowaniu. Stanowisko takie zajął np. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 20 października 2010 r. (sygn. akt I SA/Gd 806/10), Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 lutego 2012 r. (sygn. akt I FSK 493/11), WSA w Olsztynie w wyroku z 1 sierpnia 2013 r. (sygn. akt I SA/Ol 467/13) czy NSA w wyroku z 6 maja 2015 r. (sygn. akt I FSK 2105/13).
Wyjątek dotyczy świadczeń, które wpisują się w sens wykupienia noclegu w hotelu, tj. stanowią pewną spodziewaną konsekwencję, oczekiwany, naturalny skutek nabycia usługi noclegowej (zob. wyrok NSA z 6 maja 2015 r., sygn. akt I FSK 2105/13). Świadczenia takie uznaje się za element usług noclegowych, a w konsekwencji nie podlegają one odrębnemu opodatkowaniu. Do świadczeń takich należy m.in. podawanie w hotelach śniadań (zob. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 marca 2013 r., nr IPPP1/443-139/13-2/Igo), udostępnienie łóżeczek dziecięcych czy udzielanie zgody na pobyt zwierząt (zob. wyrok WSA w Warszawie z 19 lipca 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 1130/17).
W świetle powyższego – wbrew sugestii zawartej w treści pytania – w przedstawionej sytuacji firma nie nabyła usługi kompleksowej, lecz przynajmniej trzy podlegające odrębnemu opodatkowania usługi, tj. hotelową, gastronomiczną oraz konferencyjną. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w tej sytuacji podatnikowi tylko w części dotyczącej usługi konferencyjnej (o ile jej nabycie związane jest z prowadzoną przez niego działalnością opodatkowaną – zob. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). W części dotyczącej usługi noclegowej (hotelowej) oraz gastronomicznej prawo do odliczenia podatku naliczonego z tej faktury wyłącza bowiem art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT (przyjmując zgodność tego wyłączenia z przepisami unijnymi; kwestię tę rozstrzygnie bowiem Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrokiem w sprawie C-225/18).
Podstawa prawna
Art. 86 ust. 1 oraz art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.).
Klub sportowy piłki ręcznej rozlicza należności (ekwiwalenty) na podstawie delegacji wystawianych przez sędziów. Są oni delegowani do obsługi meczów przez Związek Piłki Ręcznej w Polsce i nie zawierają z klubem ani umowy o pracę, ani innej umowy cywilnoprawnej. Sędziowie otrzymują wynagrodzenie (ekwiwalent sędziowski), którego wysokość wynika z przyjętych przez ZPRP uchwał. Po zakończonym meczu sędzia wypełnia formularz delegacji sędziowskiej, w której określone są: rodzaj zawodów, termin i miejsce rozgrywek, dane sędziego, PESEL, adres, wysokość wynagrodzenia itd. Czy w przypadku, gdy wysokość ekwiwalentu nie przekracza 200 zł, klub prawidłowo pobiera ryczałtowy PIT w wysokości 18 proc.?
Ustawa o PIT w art. 10 ust. 1 pkt 2 identyfikuje jako osobne źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście. Z kolei w myśl art. 13 pkt 2 ustawy o PIT za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych.
Zakwalifikowanie przychodów do działalności wykonywanej osobiście powoduje, że na osobach fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osobach prawnych i ich jednostkach organizacyjnych oraz jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej, jako płatnikach dokonujących wypłat z powyższego tytułu, ciąży obowiązek określony w art. 41 ust. 1 ustawy o PIT. Dotyczy to m.in. przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 2 ustawy o PIT.
Jednak zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PIT od dochodów (przychodów) z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 i 5‒9 ustawy o PIT, jeżeli kwota należności określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 18 proc. przychodu.
Zatem warunkiem opodatkowania należności sędziowskiej podatkiem zryczałtowanym jest łączne spełnienie przesłanek określonych w tym przepisie, tj.:
‒ należność musi wynikać z zawartej umowy,
‒ jej wysokość nie może przekraczać 200 zł,
‒ sędzia nie może być pracownikiem płatnika.
W świetle przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, że nie zostanie spełniona przesłanka dotycząca zawarcia między stronami umowy (na podstawie których sędziowie będą prowadzić zawody), z której dodatkowo wynikałaby kwota należności nieprzekraczająca 200 zł. W analizowanej sprawie do sędziowania zawodów sportowych sędzia jest delegowany przez ZPRP. Natomiast wypłaty sędziemu należności (ekwiwalentu sędziowskiego) dokonuje klub sportowy na podstawie delegacji sędziowskiej. Zatem inny podmiot deleguje sędziego, a inny wypłaca mu należność sędziowską. Sędziego i klub nie łączy więc żadna umowa. Delegacja stanowiąca podstawę wypłaty ekwiwalentu sędziowskiego nie jest bowiem tożsama z umową. Brak między stronami umowy oznacza, że nawet w sytuacji, gdy kwota ekwiwalentu sędziowskiego wynikająca z delegacji nie przekracza 200 zł, należność ta nie podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PIT.
Zatem w analizowanej sprawie podatek pobierany przez klub (płatnika) od wynagrodzeń sędziego należy obliczyć zgodnie z art. 41 ustawy o PIT, uwzględniając na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy o PIT koszty uzyskania przychodów.
Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 maja 2018 r., nr 0113-KDIPT3.4011.142.2018.1.MG).
Podstawa prawna
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.).