Podatnik, który prywatnie kupi grunt, a później jedną z działek wniesie do własnej firmy, może ustalić jej wartość według ceny rynkowej na dzień przyjęcia do ewidencji – orzekł NSA.
Spór z fiskusem toczył podatnik, który w 2003 r. kupił grunt budowlany. Początkowo zamierzał wybudować na nim dom na własne potrzeby. Z czasem jednak zmienił zdanie i w 2013 r. podzielił go na trzy działki. Dwie z nich zamierzał zabudować budynkami mieszkalnymi i sprzedać. Rozszerzył więc prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą o budowę domów na sprzedaż.
Trzecią działkę wniósł do firmy. Od tej pory miał ją wykorzystywać w działalności gospodarczej.
Spór z fiskusem dotyczył tego, jak ustalić wartość początkową tej trzeciej działki. Podatnik uważał, że powinien przyjąć jej wartość rynkową z dnia wprowadzenia działki do ewidencji, czyli zgodnie z art. 22g ust. 8 ustawy o PIT. Przepis ten pozwala na taką wycenę, gdy nie można ustalić ceny zakupu, bo środek trwały został kupiony przed założeniem ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Podatnik tłumaczył, że cena nie jest znana, bo działka powstała w wyniku podziału gruntu kupionego pierwotnie do majątku prywatnego. Wskazywał też na upływ czasu i radyklaną zmianę realiów gospodarczych, w tym również wartości nieruchomości.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził jednak, że cenę można ustalić. Wystarczy podzielić cenę gruntu, znaną z aktu notarialnego, przez powierzchnię wydzielonych działek. Za bez znaczenia uznał to, że będzie ona nieadekwatna do wartości rynkowej.
Podatnik wygrał w sądach obu instancji. WSA w Warszawie orzekł, że skoro wydzielona działka została przeniesiona nieodpłatnie z majątku prywatnego do firmy, to jej wartość powinna zostać określona na podstawie art. 22g ust. 8 ustawy o PIT, czyli według wartości rynkowej na dzień przyjęcia do ewidencji.
Wyrok ten utrzymał w mocy Naczelny Sąd Administracyjny, mimo że nie zgodził się z argumentacją sądu I instancji. Sędzia Mirosław Surma zwrócił uwagę na to, że z wniosku o interpretację w żaden sposób nie wynika, iż doszło do nieodpłatnego nabycia wydzielonej działki. – Przeciwnie, została ona nabyta w sposób odpłatny, tylko nie dało się ustalić jej ceny – powiedział sędzia Surma. Dodał, że z tego właśnie powodu wartość działki powinna zostać ustalona zgodnie z art. 22g ust. 8 ustawy o PIT.
Wyjaśnił, że gdyby działka faktycznie została nabyta nieodpłatnie, to jej wartość byłaby ustalona w oparciu o wartość rynkową z dnia nabycia, czyli zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 3.
To nie pierwszy wyrok potwierdzający, że kto nabywa nieruchomość, nie będąc jeszcze przedsiębiorcą, ten z chwilą wprowadzenia jej do firmy ma prawo ustalić jej wartość początkową według ceny rynkowej. Tak samo sąd kasacyjny orzekł m.in. 27 kwietnia 2016 r. (sygn. akt II FSK 1410/14).

orzecznictwo

Wyrok NSA z 18 września 2018 r., sygn. akt II FSK 1758/16. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia