Praktyka ostatnich tygodni wskazuje, że zarówno organy podatkowe, jak i podatnicy mają wątpliwości dotyczące zasad odzyskiwania kwot nieodliczonego w przeszłości VAT od kupionego paliwa i samochodów. Z czego wynikają te kłopoty?
JERZY MARTINI
doradca podatkowy, Baker & McKenzie
W odniesieniu do paliwa powinno się stosować art. 74 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Przepis ten dotyczy zwrotu podatku, jeżeli nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości lub Trybunału Konstytucyjnego.
Zgodnie z nim, jeżeli nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, a podatnik złożył deklarację, z której wynika wysokość zobowiązania podatkowego - wysokość nadpłaty określa podatnik we wniosku o jej zwrot, składając równocześnie skorygowaną deklarację.
W takim przypadku organ podatkowy, dokonując zwrotu podatku, powinien również z urzędu wypłacić odsetki liczone od momentu nieodliczenia podatku naliczonego w wyniku niezgodnego z prawem wspólnotowym przepisu krajowego. Praktyka wskazuje jednak, że organy podatkowe wypłacają nieraz wyłącznie kwotę samego podatku, bez odsetek. Jest to bez wątpienia działanie niezgodne z prawem. Nieco więcej wątpliwości może powstać w przypadku zwrotu nieodliczonego podatku z tytułu samego nabycia (leasingu itp.) samochodu będącego efektem wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Niewątpliwie art. 74 Ordynacji podatkowej jest wadliwie zredagowany. Należałoby jednak uznać, że odnosi się on nie tylko do paliwa, lecz również do kwot nadpłaty związanej z nabyciem samochodów. Takie stanowisko przedstawiło też Ministerstwo Finansów w ogólnej interpretacji podatkowej w tym zakresie. Również w takiej sytuacji istnienie nadpłaty zostało potwierdzone dzięki konkluzji Trybunału.
Natomiast w omawianych przypadkach nie należy raczej występować z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatku na podstawie art. 75 Ordynacji podatkowej, gdyż, jak zaznaczono wcześniej, właściwym trybem jest tu ten wskazany w art. 74 Ordynacji podatkowej.
Wydaje się jednak, że nawet jeśli podatnik wskaże jako podstawę nadpłaty art. 75 zamiast art. 74 Ordynacji podatkowej, trudno byłoby uznać, że oprocentowanie nadpłaty nie byłoby dokonane według zasad właściwych dla zwrotów określonych w art. 74 Ordynacji podatkowej.