Świadczenie o charakterze inwestycyjnym w umowie ubezpieczenia nie podlega PIT, jeśli zakład ubezpieczeniowy oświadcza, że inwestycja składki nie jest oparta o fundusze kapitałowe.
Kwestia opodatkowania PIT wypłat pieniężnych z produktów ubezpieczeniowych zależy przede wszystkim od tego, czy umowa ubezpieczenia oparta jest o konstrukcję grupowego ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym (UFK).
Przepisy podatkowe określają, że kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń osobowych są zwolnione z PIT. W przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi opodatkowaniu podlega natomiast dochód z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej. W przypadku umowy ubezpieczenia z UFK, zgodnie z art. 24 ust. 15 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.), dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.
Pytanie, czy ta szczególna zasada ustalania dochodu obejmuje również faktyczne inwestowanie składek przez zakład ubezpieczeniowy nie tylko poprzez UFK. Chodzi m.in. o sytuację, w której jeśli ubezpieczony dożyje określonego w umowie ubezpieczenia wieku, to ubezpieczyciel wypłaci świadczenie, którego przyszła nieznana wartość będzie określona w odniesieniu do pewnych wskaźników rynkowych - np. stopy wzrostu indeksu giełdowego.
Praktyka organów podatkowych pokazuje, że jeżeli zgodnie z oświadczeniem towarzystwa umowa ubezpieczenia nie jest związana z UFK, to do wypłat z ich tytułu będzie miało zastosowanie zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się z podatku kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.
W takiej sytuacji na zakładzie ubezpieczeniowym nie będą ciążyły obowiązki płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych. Takie stanowisko potwierdził m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 4 stycznia 2008 r. (nr IPPB2/415-211/ 07-4/SR).
Tezę o zwolnieniu z podatku świadczenia mającego charakter wyłącznie odszkodowawczy, a opodatkowaniu 19-proc. stawką tej części wypłaty, która jest dochodem z inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową opartą na UFK, potwierdził natomiast Drugi Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w postanowieniu z 8 maja 2007 r. (nr 1472/DPC/415-26/07/PK).