Umorzenie podatku od nieruchomości uzyskać może podatnik lub jego spadkobiercy na pisemny wniosek wraz z uzasadnieniem złożony do organu podatkowego (gminy). Decyzja o umorzeniu jest uznaniowa i dotyczy sytuacji, gdy zaistniał i został udowodniony ważny interes podatnika (np. utrata zdolności zarobkowania, utrata pracy) lub interes publiczny.

Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:

1) grunty;

2) budynki lub ich części;

3) budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają użytki rolne lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają również, m.in.: grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi, z wyjątkiem gruntów pod wodami jezior lub zbiorników sztucznych; grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi; grunty zajęte pod pasy drogowe dróg publicznych w rozumieniu przepisów o drogach publicznych oraz zlokalizowane w nich budowle – z wyjątkiem związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż eksploatacja autostrad płatnych.

Podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:

1) właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych;

2) posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;

3) użytkownikami wieczystymi gruntów;

4) posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Jeżeli przedmiot opodatkowania znajduje się w posiadaniu samoistnym, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości ciąży na posiadaczu samoistnym.

Umorzenie

Podstawą prawną do udzielenia podatnikowi umorzenia jest przepis art. 67a Ordynacji podatkowej, który stanowi, że organ podatkowy (gmina), na wniosek podatnika w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

  • odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty;
  • odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek;
  • umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa.

Jak wynika z doktryny, poprzez ważny interes podatnika należy rozumieć sytuacje, w których wskutek płatności podatku doszłoby do zagrożenia egzystencji podatnika lub jego rodziny w wyniku niezdolności do utrzymania się. Przykładami takich sytuacji mogą być choroby czy też wypadki powodujące, iż podatnik traci zdolność zarobkową, czy też utrata pracy.

Jako ważny interes publiczny zgodnie ze stanowiskiem doktryny wskazywane są sytuacje, w których poprzez spłatę należnego podatku narażone są wartości mające znaczenie społeczne, stanowiące podwaliny prawa, jak zasady sprawiedliwości społecznej, równości, prawa do wynagrodzenia za pracę i wiele innych zasad, na których zbudowane są poszczególne gałęzie prawa. Przykładem sytuacji, w których mogłoby dojść do naruszenia interesu społecznego jest utrata możliwości wypłacenia należnego wynagrodzenia pracownikom ze względu na brak funduszy do przeznaczenia na ten cel.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa; w szczególności art. 67a