Przedsiębiorcy działający we Włoszech poza opłacaniem podatków dochodowych muszą też płacić dodatkowy podatek od działalności produkcyjnej. Jego wysokość wynosi 3,9 proc. od produkcji netto.
Obowiązujące we Włoszech regulacje dotyczące zakładania biznesu są dość skomplikowane, a rejestracja firmy wymaga często skompletowania dużej liczby dokumentów. Dlatego - jak wskazują eksperci Accreo Taxand - bardzo popularne wśród Włochów jest korzystanie z usług doradców finansowych i handlowych.

Formy działalności

Działalność przedsiębiorstw we Włoszech reguluje kodeks prawa cywilnego z 1942 roku.
- Na jego podstawie działalność gospodarczą można prowadzić osobiście lub w formie następujących spółek: spółki zwykłej, spółki we wspólnym imieniu o charakterze zbliżonym do polskiej spółki partnerskiej, zwykłej spółki komandytowej, spółki akcyjnej, spółki komandytowo-akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - wyjaśnia Joanna Gałęza, starszy konsultant w dziale doradztwa podatkowego Accreo Taxand.
Z informacji naszej rozmówczyni wynika, że najbardziej popularną formą prowadzenia działalności we Włoszech są spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.
- Minimalny kapitał zakładowy spółki z o.o. wynosi 10 tys. euro, a w przypadku spółki akcyjnej - 120 tys. euro. Zasadniczo w momencie zakładania spółki przynajmniej 25 proc. zapisanego kapitału musi zostać zdeponowane w banku. W przypadku spółki z o.o. wpłata ta może zostać zastąpiona polisą ubezpieczeniową lub gwarancją bankową opiewającą na równowartość tej kwoty - dodaje Joanna Gałęza.
Wskazuje też, że inwestorzy zagraniczni, pochodzący z krajów Wspólnoty, są traktowani na takich samych warunkach jak obywatele włoscy. Inwestorzy spoza Unii mogą korzystać z traktowania takiego, jakie przysługuje podmiotom włoskim na zasadzie wzajemności.
Natalia Krupa, konsultant w dziale doradztwa podatkowego Accreo Taxand, stwierdza, że pierwszym krokiem do założenia spółek akcyjnej i z ograniczoną odpowiedzialnością jest dokonanie wpłaty zapisanego kapitału i podpisanie umowy spółki w formie aktu notarialnego.
WAŻNA LICZBA
27,5 proc. - wynosi od 1 stycznia 2008 r. podstawowa stawka CIT we Włoszech
- Kolejnym krokiem jest założenie ksiąg rachunkowych i ksiąg spółki. Następnie spółki te należy zarejestrować w rejestrze przedsiębiorców, złożyć wniosek o nadanie numeru identyfikacji podatkowej oraz numeru płatnika VAT. Następnie trzeba dokonać rejestracji spółki i ksiąg zatrudnienia w instytucie zabezpieczenia społecznego oraz w instytucie ubezpieczeń od nieszczęśliwych wypadków. Trzeba też powiadomić urząd pracy o zatrudnieniu pracowników - tłumaczy Natalia Krupa.
Według niej, od 1 lipca 2003 r. dokumenty związane z wpisem firmy do rejestru przedsiębiorstw składane są drogą elektroniczną lub na nośniku elektronicznym (system Telemaco) po potwierdzeniu podpisem elektronicznym.
Mniej formalności - jak wskazują eksperci Accreo Taxand - niż przy zakładaniu firmy, wymaganych jest przy otwieraniu przedstawicielstwa. Co do zasady przedstawicielstwo nie musi rozliczać się z podatków we Włoszech. Przedstawicielstwo może jednak prowadzić działalność wyłącznie w zakresie promocji, badania rynku, prowadzenia salonu z ekspozycją towarów, nadzorowania realizacji kontraktów itp. Samodzielną działalność może natomiast prowadzić oddział firmy, nie jest on jednak traktowany we Włoszech jako niezależna jednostka, z tego też powodu spółka zagraniczna odpowiedzialna jest bezpośrednio za wszelkie działania oddziału.

Włoski CIT

Dochody włoskich osób prawnych podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od spółek. Do końca 2007 roku obowiązywała 33-proc. stawka tego podatku. W 2008 roku - wzorem innych państw europejskich - Włochy obniżyły stawkę do 27,5 proc.
- Dywidendy wypłacane przez spółki włoskie podlegają co do zasady opodatkowaniu podatkiem u źródła. Wypłata dywidendy zagranicznym spółkom opodatkowana jest 27-proc. stawką podatku, może ona być obniżona na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub zwolniona na podstawie włoskich przepisów implementujących Dyrektywę UE, dotyczącą opodatkowania spółek-matek i spółek-córek różnych państw członkowskich. Na gruncie przepisów implementujących tę dyrektywę, zwolnienie stosuje się, pod warunkiem że odbiorca dywidendy posiada co najmniej 15 proc. udziałów w spółce wypłacającej przynajmniej przez rok.
Ze względu na to, że Komisja Europejska, dopatrzyła się dyskryminacyjnego opodatkowania dywidend wypłacanych do krajów Unii, stawka stosowana w przypadku, gdy nie zostaną spełnione warunki do skorzystania z dyrektywy ma ulec obniżeniu, tak aby odpowiadała stawce efektywnego opodatkowania dywidend wypłacanych między spółkami włoskimi (1,375-proc.) - wskazuje Joanna Gałęza.
Jej zdaniem dywidendy otrzymywane przez spółki włoskie (zarówno z Włoch, jak i z zagranicy) mogą korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego do kwoty 95 proc. Zwolnienie to nie obowiązuje m.in. w przypadku wypłat dokonywanych przez spółki zależne zarejestrowane w krajach wpisanych przez rząd włoski na czarną listę krajów-rajów podatkowych. W pewnych sytuacjach dochody wypłacane przez spółki zależne z siedzibą za granicą mogą zostać opodatkowane we Włoszech na podstawie włoskich regulacji o kontrolowanych spółkach zależnych.
- Odsetki opodatkowane są 27 albo 12,5-proc. stawką podatku u źródła (z zastrzeżeniem pewnych zwolnień). Stawka 27 proc. stosowana jest do odsetek od niektórych depozytów bankowych i obligacji z terminem płatności krótszym niż 18 miesięcy oraz odsetek od pożyczek udzielonych podmiotom spoza Unii lub z państw stosujących preferencyjny reżim podatkowy. Stawka 12,5 proc. ma zastosowanie m.in. do obligacji o terminie płatności dłuższym niż 18 miesięcy - wyjaśnia Natalia Krupa.
Z informacji naszych ekspertów wynika też, że zyski kapitałowe są co do zasady traktowane jak normalny dochód i opodatkowane.
- Jednak prawo włoskie umożliwia zastosowanie 95-proc. zwolnienia z opodatkowania, zysków pochodzących ze sprzedaży akcji/udziałów utrzymywanych długoterminowo (przez wskazany przepisami okres). Zwolnienie jest w pewien sposób ograniczane, np. nie korzystają z niego zyski ze sprzedaży spółek, które zostały zarejestrowane w państwie wpisanym na czarną listę krajów-rajów podatkowych - wyjaśniają specjaliści Accreo Taxand.

PIT od przedsiębiorców

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą samodzielnie lub jako wspólnicy spółek osobowych podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Co do zasady, stawki podatku dochodowego od osób fizycznych są progresywne. Obecnie przepisy włoskie przewidują pięć progów opodatkowania dochodu, dla których stawki wahają się od 23 do 43 proc.
- Dodatkowo, prawo włoskie nakłada na przedsiębiorców (zarówno osoby prawne, jak i fizyczne) obowiązek uiszczenia podatku lokalnego od działalności produkcyjnej. Opodatkowaniu tym podatkiem podlega wartość netto produkcji. Standardową stawkę w wysokości 3,9 proc. władze regionu mogą podwyższać lub obniżać o 1 proc. Podatek ten nie podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym - ostrzega Joanna Gałęza.
Dodaje, że przedsiębiorcy prowadzący działalność we Włoszech powinni również liczyć się z obowiązkiem zapłaty podatku gminnego od nieruchomości.

Rozliczenia VAT

Z danych zebranych przez ekspertów Accreo Taxand wynika również, że standardowa stawka VAT we Włoszech wynosi 20 proc. Dodatkowo obowiązuje również obniżona stawka 10-proc., mająca m.in. zastosowanie do dostaw żywych zwierząt, określonych rodzajów paliw, świadczenia usług cateringowych. Natomiast preferencyjna stawka 4-proc. stosowana jest m.in. do dostaw książek i prasy, a stawka zerowa stosowana m.in. w przypadku eksportu towarów, świadczeniu niektórych międzynarodowych usług lub usług związanych z międzynarodowym handlem. Co do zasady deklaracje VAT składane są w rozliczeniu miesięcznym lub kwartalnym.
ROZLICZANIE STRAT
Spółki utworzone na mocy prawa włoskiego, podobnie jak polskie spółki, mają prawo rozliczania strat w okresie pięciu kolejnych lat podatkowych. Straty z trzech pierwszych lat działalności mogą być rozliczane bez ograniczeń czasowych.
SKŁADKI UBEZPIECZENIOWE
Koszty zatrudnienia pracowników związane z obowiązkiem uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne są niezbyt zachęcającym aspektem prowadzenia działalności gospodarczej we Włoszech. Łączna kwota składek może przekraczać 30 proc. kwoty łącznego wynagrodzenia brutto wypłaconego przez pracodawcę w ciągu roku. Składki w większości obciążają pracodawcę (przy czym pracownicy płacą swoją część składek za pośrednictwem pracodawcy).