Na Ukrainie obowiązuje podatek liniowy. To zazwyczaj zachęca przedsiębiorców do inwestowania w danym kraju, jak i podatników do podejmowania w nim pracy. Jakie jeszcze zachęty podatkowe stosuje Ukraina?
JACEK BAJSON
doradca podatkowy, dyrektor w dziale doradztwa podatkowego Pricewaterhouse-Coopers
Nie tylko niski podatek liniowy, który płacą osoby pracujące na Ukrainie na podstawie lokalnych umów o pracę, może stanowić zachętę do podejmowania tam pracy. Wprawdzie, co do zasady, każde świadczenie czy to w pieniądzu, czy też w naturze otrzymane przez pracownika od pracodawcy podlega opodatkowaniu jako przychód, niemniej jednak w praktyce istnieje wiele zwolnień. Zwolnione z opodatkowania na Ukrainie jest m.in. nieodpłatne udostępnianie pracownikom samochodów służbowych do użytku prywatnego (pod warunkiem że ukraiński pracodawca jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych) czy też mieszkania, o ile to ostatnie świadczenie jest przewidziane w umowie o pracę. Także pokrywanie kosztów szkolenia czy też kształcenia pracowników nie stanowi dla nich przychodu podlegającego opodatkowaniu.
W pewnym zakresie zwolnione z opodatkowania są także opłacane przez pracodawcę za pracowników składki na dobrowolne ubezpieczenia na życie lub do prywatnych funduszy emerytalnych.
Z kolei dochody kapitałowe podlegają opodatkowaniu na Ukrainie według stawki 15-proc. w przypadku ukraińskich rezydentów podatkowych albo stawki 30-proc. w przypadku nierezydentów. Pewnym wyjątkiem są odsetki z depozytów zarówno bankowych, jak i złożonych w innych instytucjach finansowych bądź pochodzące z certyfikatów oszczędnościowych. Odsetki takie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania do końca 2009 roku, po którym to podlegać będą opodatkowaniu według stawki 5-proc. Straty z inwestycji mogą być odliczane od przychodu w latach kolejnych.
Co istotne, pomimo wprowadzenia podatku liniowego ukraińskie przepisy przewidują w dalszym ciągu pewne odliczenia od dochodu, z których można skorzystać, składając roczne zeznanie podatkowe i w ten sposób obniżyć podstawę opodatkowania. Odliczyć od dochodu można wydatki na studia lub średnią szkołę zawodową poniesione przez podatnika w danym roku podatkowym zarówno na edukację własną, jak i małżonka oraz dzieci, ale też rodziców i teściów. Odliczyć można ponadto składki wpłacane na dobrowolne ubezpieczenia i do prywatnych funduszy emerytalnych. Dochód do opodatkowania można pomniejszyć także o darowizny dokonane na rzecz ukraińskich organizacji charytatywnych lub non-profit, o ile darowizny te są wyższe niż 2 proc. przychodu podatnika. Odliczenie to nie może przekroczyć 5 proc. przychodu podlegającego opodatkowaniu.
Warunkiem dokonania odliczeń jest posiadanie przez podatnika statusu ukraińskiego rezydenta podatkowego oraz dokumentów potwierdzających wysokość poniesionych wydatków, ale też posiadanie ukraińskiego podatkowego numeru identyfikacyjnego. Łączna kwota odliczeń ze wszystkich tytułów nie może być wyższa niż kwota wynagrodzenia uzyskanego przez podatnika. Podobnie jak w Polsce zamiar skorzystania z możliwości odliczeń podatkowych powoduje konieczność samodzielnego złożenia rocznego zeznania podatkowego.
Podatek zapłacony w innym państwie może być potrącony z ukraińskiego zobowiązania podatkowego tylko w przypadku, gdy Ukraina zawarła z tym państwem umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania i podatnik posiada oficjalne potwierdzenie, że zapłacił podatek od pewnej części swoich dochodów poza granicami Ukrainy. Kwota potrącenia nie może być wyższa niż podatek obliczony od dochodu opodatkowanego za granicą według przepisów ukraińskich.