Emerytury kapitałowe wypłacane ze środków zgromadzonych w OFE podlegają opodatkowaniu według skali. Jednorazowa wypłata gwarantowana po śmierci emeryta jest obłożona zryczałtowanym 19-proc. podatkiem.
Uregulowanie wypłat emerytur kapitałowych spowodowało konieczność wprowadzenia zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenia emerytalne i rentowe są objęte obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego. W świetle zmian wprowadzonych do ustawy o PIT mocą ustawy z 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych dotyczy to również świadczeń pieniężnych wypłacanych ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych (OFE), tj. emerytur kapitałowych.
Nowe przepisy weszły w życie 8 stycznia 2009 r. Jako pierwsze nowe emerytury otrzymają kobiety urodzone w 1949 roku. Mężczyźni po raz pierwszy otrzymają je w 2014 roku. Emerytury kapitałowe w nowym systemie będą się dzielić na okresowe (wypłacane do ukończenia 65. roku życia) i dożywotnie (wypłacane po ukończeniu 65. roku życia).
Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 12 ust. 7 ustawy o PIT przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych. Emerytury kapitałowe zostały zatem włączone do katalogu świadczeń emerytalnych i rentowych podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Emerytury kapitałowe będą wypłacane przez ZUS wraz z emeryturą lub rentą z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Świadczenia emerytalne i rentowe podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach, według progresywnej skali podatkowej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami organy rentowe dokonują rocznego obliczenia podatku dla emerytów i rencistów z urzędu. Podatek wynikający z rozliczenia rocznego nie jest jednak podatkiem należnym w każdym przypadku, gdy podatnik np. poza dochodami z emerytury lub renty uzyskał w roku podatkowym inne dochody podlegające opodatkowaniu według skali (np. z umowy zlecenia), korzysta z odliczeń od dochodu czy też zamierza opodatkować swoje dochody łącznie z dochodami małżonka. W takim przypadku kwota podatku należnego wynika dopiero z samodzielnie złożonego zeznania przez podatnika.
Emerytury kapitałowe zasadniczo nie będą dziedziczone. Jeżeli jednak emeryt umrze w ciągu trzech pierwszych lat rozpoczęcia pobierania dożywotniej emerytury kapitałowej, to jednorazowa wypłata gwarantowana zostanie wypłacona wskazanym przez niego spadkobiercom. Osoba uposażona, zgodnie z dyspozycją emeryta, nabywa prawo do całości albo części wypłaty gwarantowanej, jeżeli śmierć emeryta nastąpiła w ciągu trzech lat od dnia przekazania składki do funduszu dożywotnich emerytur kapitałowych.
Zmiana wprowadzona w art. 30a ustawy o PIT nakłada obowiązek poboru 19-proc. zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot wypłaty gwarantowanej (jednorazowe świadczenie pieniężne) po śmierci uprawnionego do dożywotniej emerytury kapitałowej w rozumieniu ustawy o emeryturach kapitałowych.
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 34 ustawy z 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz.U. nr 228, poz. 1507).