Stała wysokość składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne ułatwi rozliczenia samozatrudnionym. Podatnicy nie będą musieli sprawdzać cztery razy w roku, jakie kwoty składek powinni odprowadzać. Przedsiębiorcy generujący przychody i koszty w stałej wysokości mogą płacić stałe zaliczki na podatek.
ANALIZA
Zgodnie z obowiązującą już nowelizacją ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zasadą jest ustalanie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą raz do roku zamiast co kwartał. Pełne osiągnięcie celu ustawy wymaga także zmiany zasad ustalania podstawy wymiaru składki zdrowotnej, która zgodnie z obecnymi przepisami jest zmieniana cztery razy w roku.
Sejm pracuje już nad odpowiednią nowelizacją ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, która ma mieć zastosowanie do składek należnych od 1 stycznia 2009 r.
Jak wskazuje Artur Kłopotowski, konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Grant Thornton Frąckowiak, zmiana przepisów ustalających jedną dla całego roku podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne dla przedsiębiorców oraz znaczne podwyższenie pierwszego progu podatkowego spowoduje ułatwienie rozliczeń podatkowych dokonywanych przez drobne podmioty gospodarcze.
Według eksperta, po pierwsze, zostanie ograniczone ryzyko błędów związanych z pozyskaniem niezbędnych do rozliczeń danych czy pamiętania o przekroczeniu kolejnego progu skali podatkowej. Po drugie, w przypadku osób uzyskujących dochody w stałej comiesięcznej wysokości, co jest możliwe np. przy stałym wynagrodzeniu w umowach samozatrudnionych czy usługach najmu w ramach działalności, w kolejnych miesiącach wysokość zaliczek na podatek będzie stała. Potwierdzają to inni eksperci.

Stałe zaliczki

Tomasz Beger, doradca podatkowy w KZWS Spółka Doradztwa Podatkowego, także jest zdania, że w związku z obecnie obowiązującą dwustopniową skalą podatkową zmiany w zakresie zasad ustalania składek będą w niektórych sytuacjach prowadziły do uproszczenia w ustalaniu odprowadzanych w trakcie roku zaliczek na podatek.
- Wyobraźmy sobie sytuację, w której samozatrudniony uzyskuje stałe miesięczne wpływy. Równocześnie koszty uzyskania przychodów (materiały, energia itp.) stanowią pewien stały procent wpływów. Zarówno przychody, jak i koszty są więc stałe, a zatem dochód na przestrzeni poszczególnych miesięcy również będzie identyczny - mówi Tomasz Beger.
Jak wyjaśnia ekspert, w takiej sytuacji wysokość zaliczki na podatek będzie zatem wynikała ze stałych przychodów, stałych kosztów, stałej składki ubezpieczenia społecznego, stawki podatkowej (18 proc. do kwoty 85 528 zł, 32 proc. powyżej tej kwoty) oraz stałej składki ubezpieczenia zdrowotnego. Wszystkie zatem elementy wchodzące w skład równania mają charakter niezmienny. W związku z tym zaliczka na podatek dochodowy opłacana w trakcie roku również będzie stała. Taka sytuacja wystąpi tak długo, jak długo podstawa opodatkowania nie przekroczy progu podatkowego.
- Wprowadzane zmiany spowodują zatem, że w pewnych sytuacjach podatnik z góry będzie wiedział, jakie koszty działalności będzie ponosił, co z pewnością wpłynie na możliwość lepszej kontroli i planowania wydatków - wskazuje ekspert.

Planowanie kosztów działalności

Również Anna Misiak, doradca do spraw PIT i ZUS w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy, zwraca uwagę, że zmiana przepisów ułatwi planowanie kosztów prowadzonej działalności jednoosobowych firm.
- Jeśli taki przedsiębiorca ma stałe przychody od jednego lub dwóch kontrahentów, a koszty, bazując na danych z choćby poprzedniego roku, pozostaną w 2009 roku na tym samym poziomie, może on już w styczniu dokonać symulacji całorocznych obciążeń zarówno podatkowych, jak i ZUS-owskich - mówi Anna Misiak.
Nasza rozmówczyni wyjaśnia, że zarówno w przypadku opodatkowania według skali, jeśli dochody podlegające opodatkowaniu (a więc już po potrąceniu kosztów uzyskania przychodów) nie przekroczą 85 528 zł, jak i w przypadku 19-proc. stawki liniowej, bardzo łatwo będzie można ustalić wysokość tych obciążeń. Podatnik musi jedynie pamiętać, że ustalając wysokość obciążeń z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za 2009 rok, trzeba wziąć pod uwagę wysokość składek zapłaconych w styczniu za grudzień, a więc ustalonych jeszcze od podstawy obowiązującej w grudniu (te składki będą odliczalne w 2009 roku, a nie w poprzednim roku podatkowym), a następnie ustalić wysokość składek naliczonych już od jednakowej podstawy. Podstawa naliczenia składek ZUS na 2009 rok wynosi 1915,80 zł. Te same zasady dotyczą składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Zmienne koszty

Grzegorz Grochowina, ekspert podatkowy w firmie Doradztwo Podatkowe KPMG, podkreśla, że dzięki ujednoliceniu składek przedsiębiorcy mogą płacić te same zaliczki na podatek przez cały rok przy założeniu, że mają nie tylko stałe przychody, lecz także koszty.
- Nie należy zapominać, że podstawę opodatkowania w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi dochód, tj. przychód pomniejszony o poniesione przez podatnika wydatki - mówi Grzegorz Grochowina.
Zdaniem eksperta, w rzeczywistości należy uznać, że podstawa opodatkowania u niewielu podatników będzie taka sama w poszczególnych okresach. Zmienne wartości wydatków, np. opłaty za energię, telefon, wydatki administracyjne, biurowe itd., spowodują, że zmiana przepisów będzie skierowana do nieznacznej liczby przedsiębiorców, u których poszczególne rodzaje wydatków pozostają w ciągu roku niezmienne.