O ile wątpliwości co do sposobu przeprowadzenia analizy danych porównawczych są czymś naturalnym, to pewnym zaskoczeniem dla podatników mogą się okazać problemy z ustaleniem obowiązku sporządzenia benchmarków w przypadku transakcji z zakładem.
Od 1 stycznia 2017 r. obowiązkowym elementem dokumentacji cen transferowych (dalej: dokumentacji TP) dla podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym przekroczyli poziom 10 mln euro przychodów lub kosztów, stały się analizy benchmarkingowe. Są to analizy danych porównawczych, będące syntetycznym przedstawieniem danych dotyczących podmiotów niepowiązanych prowadzących działalność porównywalną z działalnością podatnika lub danych dotyczących porównywalnych transakcji realizowanych między podmiotami niepowiązanymi. Analizy dotyczące transakcji realizowanych w 2017 r. powinny zostać sporządzone do dnia złożenia zeznania podatkowego za 2017 r. Natomiast ich aktualizacja – dla transakcji kontynuowanych w kolejnych latach – nie musi następować częściej niż w okresach trzyletnich, chyba że wcześniej zmienią się warunki transakcji lub sytuacja na rynku. Co ważne, obowiązek rozbudowania dokumentacji TP o taką analizę stanowi istotne przesunięcie na podatników ciężaru wykazania, że transakcje z podmiotami powiązanymi realizowane są na warunkach rynkowych.
Szczegółowy zakres danych i informacji podlegających uwzględnieniu w analizie benchmarkingowej zostanie finalnie określony w przepisach wykonawczych do ustaw o podatkach dochodowych (projekt rozporządzenia jest od dłuższego czasu przedmiotem prac legislacyjnych). Zasadniczo jednak analiza taka składa się z części opisowej (uwzględniającej m.in. założenia tej analizy, szczegółową charakterystykę dóbr, usług lub innych świadczeń będących przedmiotem transakcji, opis sytuacji gospodarczej panującej na rynku) oraz z analizy uzyskanych przez podatnika danych porównawczych (np. pochodzących z baz danych ze sprawozdań finansowych).[ramka 1 i 2]
RAMKA 1
Weryfikowanie obowiązku sporządzania analizy porównawczej
● Badanie obowiązku sporządzenia analiz benchmarkingowych przeprowadza się w oparciu o sumę przychodów lub kosztów w rozumieniu przepisów o rachunkowości za poprzedni rok podatkowy.
● Sumowaniu podlegają nie tylko przychody lub koszty wynikające z transakcji z podmiotami powiązanymi, ale wszystkie osiągnięte w danym roku przychody (poniesione koszty), także finansowe.
● Przeliczenia dokonuje się według średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego roku poprzedzającego rok, za który przygotowujemy dokumentację TP.
RAMKA 2
Etapy przeprowadzenia analizy porównawczej
1. Analiza informacji dotyczących podatnika i jego otoczenia gospodarczego.
2. Analiza warunków ustalonych lub narzuconych pomiędzy podmiotami powiązanymi.
3. Sprawdzenie, czy istnieje możliwość ich porównania z warunkami stosowanymi przez dany podmiot z podmiotami niezależnymi.
4. Identyfikacja i weryfikacja porównywalnych warunków ustalanych przez podmioty niezależne.
5. Wybór metody określenia ceny najbardziej właściwej w danych okolicznościach sprawy, określenie konieczności stosowania wskaźnika zyskowności i wybór jego rodzaju odpowiedniego dla wybranej metody.
6. Identyfikacja danych porównawczych dla wybranej metody na podstawie czynników ekonomicznie istotnych oraz określenie konieczności dokonania korekt.
7. Końcowa analiza uzyskanych danych porównawczych.