Minister finansów mógł uzależnić prawo do stosowania zerowej stawki VAT na usługi wykonywane za środki unijne od potwierdzenia, że podatnik zawarł w tej sprawie odpowiednią umowę - orzekł we wtorkowym wyroku Trybunał Konstytucyjny (TK).

Skargę do TK złożyła spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Strabag, która realizując w 1997 r. kontrakty budowlane z wykorzystaniem środków pomocowych z UE, stosowała zerową stawkę VAT.

Zakwestionował to inspektor kontroli skarbowej i określił spółce zaległość za sierpień i wrzesień 1997 r., doliczając odsetki. Podatniczka złożyła skargę do WSA, potem kasację do NSA i obydwie zostały oddalone. Wtedy sprawa trafiła do TK.

Spółka wskazywała, że ustawa o "VAT dawała ministrowi finansów upoważnienie jedynie do ustalenia w rozporządzeniu na okres nie dłuższy niż 6 lat listy towarów i usług, do których stosuje się stawkę 0 proc. oraz do określenia przypadków, w których sprzedaż towarów do wolnych obszarów i składów celnych powinna być traktowana na równi z eksportem".

Tymczasem w paragrafie 68a ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, stwierdzono, że stawkę VAT 0 proc. stosuje się do usług nabywanych za środki finansowe z pomocy zagranicznej, jeżeli została zawarta pisemna umowa o świadczenie tych usług i zarejestrował ją Komitet Integracji Europejskiej.

Zdaniem spółki, było to "przekroczenie granic upoważnienia ustawowego". Przypominała, że "zmieniło się to dopiero 30 czerwca 1999 r., kiedy to weszło w życie stosowne upoważnienie rozszerzające kompetencje ministra finansów".

"Oznacza to, że spełnienie jakichkolwiek warunków, od spełnienia których byłoby uzależnione stosowanie zerowej stawki VAT przy robotach wykonywanych przy wykorzystaniu środków pomocy finansowej z UE, w myśl przepisów obowiązujących w 1997 r. stanowiło naruszenie konstytucji" - podkreślał w Trybunale pełnomocnik Strabag.

Spółka wskazywała również na sprzeczność zakwestionowanego przepisu rozporządzenia z art. 13 pkt 1 i 3 aneksu A "Ogólne warunki odnoszące się do memorandum finansowego" do międzynarodowej Umowy Ramowej z dnia 31 maja 1990 roku, zawartej pomiędzy rządem polskim a Europejską Wspólnotą Gospodarczą oraz art. 50 art. 1 ustawy o VAT.

TK stwierdził, że zakwestionowany przepis rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1995 r. nie jest sprzeczny z konstytucją (sygn. Sk 22/06).

Zdaniem Trybunału "wymaganie legitymowania się pisemną umową o świadczenie usług, zarejestrowaną przez Komitet Integracji Europejskiej, nie było dodatkowym i nieprzewidzianym w ustawie warunkiem zastosowania stawki podatkowej, ale jedynie sposobem wykazania, że dane usługi są nabywane za środki finansowe z pomocy zagranicznej, nie zaś za środki pochodzące z innych źródeł".

"Prawo podatkowe nie może ingerować w prawo własności czy służyć do konfiskaty mienia. W tej sprawie nic takiego jednak nie występuje. Natomiast wskazywanie przepisów postanowień umowy międzynarodowej jako podstawy skargi konstytucyjnej jest niedopuszczalne" - podkreślił w uzasadnieniu wyroku sędzia sprawozdawca Stanisław Biernat.

TK dodał, że "zakwestionowany przepis został wprawdzie uchylony 31 grudnia 1997 r., lecz na mocy przepisów przejściowych może być nadal stosowany do sytuacji zaistniałych przed datą uchylenia".