Usługi cash poolingu korzystają ze zwolnienia z VAT jako usługi pośrednictwa finansowego. W konsekwencji nie są też objęte podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA: Bank zamierza oferować swoim klientom usługi cash poolingu rzeczywistego. W cash poolingu będą brały udział podmioty posiadające rachunki bankowe w banku. Jeden z podmiotów uczestników cash poolingu będzie dodatkowo pełnił funkcję agenta. Agent otworzy w banku dodatkowy rachunek, który będzie wykorzystywany do przeprowadzania rozliczeń związanych z umową. Czy zawarcie i realizacja umowy podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych?
ODPOWIEDŹ IZBY: Cash pooling jest kompleksową usługą zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów, polegającą na koncentrowaniu środków z jednostkowych rachunków (sald) poszczególnych jednostek (rachunki uczestników) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą przy wykorzystaniu korzyści skali. Usługa cash poolingu oferowana przez bank ma na celu optymalizację zarządzania środkami finansowymi uczestników danej umowy cash poolingu dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu sumy dziennych sald (dodatnich i ujemnych) na rachunkach bankowych każdego uczestnika. Konstrukcja umowy cash pooling może przyjąć zarówno formę faktycznego transferu środków, jak też potrącania sald bez fizycznego przelewu środków pieniężnych pomiędzy rachunkami uczestników umowy cash poolingu (tzw. notional cash pooling). W analizowanym przypadku bilansowanie sald w ramach cash poolingu opiera się na faktycznym transferze środków pomiędzy rachunkami.
Z punktu widzenia banku cash pooling jest produktem bankowym oferowanym klientom w celu podniesienia atrakcyjności propozycji ofertowej i stanowi (korzystniejszą dla klienta, a więc chętniej kupowaną) alternatywę dla systemu rachunków bankowych prowadzonych oddzielnie dla niektórych podmiotów z obsługiwanej grupy finansowej spółek - klientów.
Usługi cash poolingu wykonywane przez bank w ramach umowy korzystają ze zwolnienia z VAT jako usługi pośrednictwa finansowego. W związku z tym czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Na podstawie umowy o świadczenie usług cash poolingu pomiędzy bankiem i agentem dochodzi do przeniesienia występujących na koniec każdego dnia roboczego wierzytelności i/lub zobowiązań banku wobec poszczególnych uczestników cash poolingu oraz dokonywania transferów odwrotnych na początku następnego dnia roboczego. Te transfery wykonywane pomiędzy bankiem i agentem, zmierzające do zbilansowania sald na rachunkach bieżących wszystkich uczestników cash poolingu i zgromadzenia dziennych nadwyżek finansowych na rachunku agenta, jak również późniejszy rozdział odsetek pomiędzy poszczególne strony umowy cash poolingu składają się na złożoną usługę świadczoną na podstawie umowy nieuregulowanej w przepisach kodeksu cywilnego ani innych przepisach prawa stanowionego (tzw. umowa nienazwana), określaną jako usługa cash poolingu.
Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera natomiast w art. 1 zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, który wśród czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem nie wymienia umowy cash poolingu. W związku ze świadczeniem przez bank usług cash poolingu, nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 9 grudnia 2008 r. (nr IPPB2/436-393/08-2/MZ)